Sağlıklı bir yaşam ağız sağlığıyla başlar. Bu sebeple ağız ve diş sağlığımıza dikkat etmemiz gerekir. Ağız ve diş bakımı alışkanlığı çocukluk döneminde edinilmesi gerekir. Çocukluk döneminde alınan basit önlemlerle diş çürükleri önlenebilir. Dişlerin, besinlerin parçalanması, öğütülmesi görevlerinin yanı sıra konuşmada ve görünümümüzde önemli etkileri vardır. Dişlerin gelişim süreci içerisinde ilk çıkan süt dişleri, daha sonra yerlerini kalıcı dişlere bırakır.
Ağız ve diş sağlığında en önemli iki hastalık diş çürükleri ve diş eti iltihaplanmalarıdır. Diş sağlığının bozulması vücuttaki diğer organları da etkileyebilir. Dişler neredeyse bütün sistemleri olumsuz etkileyen sürekli enfeksiyon odağı haline gelebilir ve kalp, böbrek, eklemler vb. yapılarda önemli sağlık sorunlarına yol açabilen enfeksiyonlara kaynaklık edebilir. Ağız ve diş sağlığının bozulması aşağıda belirtilen sağlık sorunlarının oluşma riskini de arttırmaktadır:
. Kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları,
. Diyabet,
. Pnömoni,
. Kronik solunum yolu hastalıkları,
. Mide-bağırsak hastalıkları,
. Ortopedik hastalıklar,
. Psikosomatik hastalıklar,
. Gebelerde düşük doğum ağırlığı ve erken doğum
Ağız ve diş sağlığını korumak için neler yapılmalıdır?
. Etkin ağız bakımı
. Sağlıklı beslenmenin düzenlenmesi,
. Düzenli diş hekimi kontrolleri,
. Koruyucu uygulamalar
1) Etkin ağız bakımı nasıl olmalıdır?
a-) Dişlerin fırçalanması:
. Dişler günde 2 kez, 2-3 dakika süresince etkin bir şekilde fırçalanmalı,
. Diş fırçasının başı yumuşak kıllı olmalı, kıllar yıprandığında yenilenmeli,
. Diş fırçası fırçalama öncesinde ıslatılmamalı,
. Diş macunu fırça başının boyu değil, eni uzunluğunda (nohut kadar) olmalı,
. Dişlerin tüm yüzeyleri fırçalanmalı, diş etine masaj yapılarak kan dolaşımı sağlanmalı,
. Dişlerin dudak ve yanağa bakan yüzeyleri, dile bakan yüzeyleri dişetinden dişe doğru dairesel hareketlerle, çiğneyici yüzeyleri ise ileri geri hareketlerle fırçalanmalıdır.
b-) Dilin fırçalanması: Dişlerin fırçalanması bitince dil sırtı da dil ucuna doğru basınç uygulamadan 3-4 kez süpürür gibi fırçalanmalıdır.
c-) Diş ipi kullanımı: Diş ipi günde bir kez tercihen yatmadan önce kullanılmalı, dişlerin birbirine bakan yan yüzeylerinin temizlenmesi sağlanmalıdır.
d-) Ağızda protez varsa: Protez köprü tarzında ise köprü gövdesinin dişetine komşu yüzeyi özel diş ipi ile temizlenmeli, hareketli protezde ise, ağız içi ve protezler temizlenmeli, protezler akşamları suda bekletilerek damaklar dinlendirilmelidir.